Μανταρινιά
Βοτανική ταξινόμηση
• Οικογένεια: Rutaceae
• Υποοικογένεια: Αurantioideae
• Γένος: Citrus
• Είδος: Citrus reticulata
Βοτανικοί χαρακτήρες
Δένδρο: μονόκορμο, μπορεί να φθάσει ύψος 5 – 15 m (ή θάμνος).
Φύλλα: Τα εσπεριδοειδή αν και είναι αείφυλλα έχουν μία τάση συνεχούς ανανεώσεως του φυλλώματος.
Οφθαλμοί: ξυλοφόροι (επάκρια ή πλάγια), μικτοί (πλάγια),γυμνοί (στερούνται τα προστατευτικά λέπια των οφθαλμών των φυλλοβόλων δέντρων).
Περίοδος Καρποφορίας
Υπάρχουν πολλές ποικιλίες Μανταρινιάς οι οποίες είναι πολύφορες, δηλαδή έχουν σχεδόν όλο το χρόνο καρποφορία.
Αναλαμβάνουμε τη φροντίδα των Καρποφόρων Δένδρων σας εντος της Αττικης!
Πολλαπλασιασμός
• Με εμβολιασμό:
1) ενοφθαλμισμό (ασπιδωτό με όρθιο ‘Τ’) της επιθυμητής ποικιλίας σε σπορόφυτα υποκείμενα.
2) εγκεντρισμό (υπόφλοιο στεφανίτη) με βλαστούς σε παλαιές φυτείες για αλλαγή ποικιλίας.
• Με φυλλοφόρα μοσχεύματα
• Με άφυλλα μοσχεύματα
• Με εναέριες καταβολάδες (κιτριά, λιμεττία, λεμονιά κ.ά.)
Ποικιλίες
• Κοινό μεσογειακό μανταρίνι (Citrus deliciosa). Στη χώρα μας είναι γνωστό με διάφορα τοπικά ονόματα, όπως «Χανιώτικα», «Χιώτικα», Ασίνης»,«Καλύμνου» κ.ά.
• Satsuma (Citrus unshiu). Βασικό της πλεονέκτημα είναι η πρωιμότητα
• Κοινό μανταρίνι (Citrus reticulata). Η πιο σημαντική ποικιλία στην ομάδα αυτή είναι η Κλημεντίνη. Θεωρείται μια από τις καλύτερες ποικιλίες της Μεσογείου
Άλλες ποικιλίες είναι οι:
Encore (βασικό της πλεονέκτημα είναι η οψιμότητα),
Fortune, Nova κ.α.
• Κing (Citrus nobilis)
Κλίμα και Έδαφος
Κλίμα:
• Θερμοκρασίες < 0oC για μεγάλα χρονικά διαστήματα έχει ως αποτέλεσμα σοβαρές ζημιές στην παραγωγή και μερικές φορές στα δέντρα.
• Ακόμα και οι ψηλές θερμοκρασίες, τουλάχιστον για μερικές ποικιλίες, μπορούν να αποβούν επιζήμιες.
• Οι άνεμοι μεγάλης ταχύτητας και οι ψυχροί άνεμοι προκαλούν ζημιά στα δέντρα, μείωση της βλάστησης, απώλεια καρπών και υποβάθμιση της ποιότητας αυτών.
• Τα διάφορα όργανα των εσπεριδοειδών ζημιώνονται στις πιο κάτω θερμοκρασίες:
Φάση Θερμοκρασία
• άνθη στη πλήρη άνθηση -1.6oC
• καρποί στο πρώτο στάδιο ανάπτυξης -1.1oC
• καρποί πράσινοι -2.2οC
• καρποί ώριμοι -3.3oC
• βλάστηση -5.5oC
• ξύλο -5.5oC
Έδαφος:
• Τα εσπεριδοειδή ευδοκιμούν σε ευρεία ποικιλία εδαφών, από τα πιο αμμώδη μέχρι τα αργιλλώδη.
• Το πιο κατάλληλο έδαφος είναι το μέσης συστάσεως, αμμοαργιλλώδες ή αργιλλοαμμώδες, διαπερατό, καλώς αποστραγγιζόμενο, νοτερό, βαθύ, μη αλατούχο, όχι πάνω από 30% σε ασβέστη και να μην έχει καλλιεργηθεί με εσπεριδοειδή κατά την τελευταία δεκαετία.
• Όταν το pH του εδάφους ποικίλλει από 5 (μετρίως όξινο) μέχρι 8.5 (μετρίως αλκαλικό) τότε έχουμε ικανοποιητικές παραγωγές.
Εποχή και Αποστάσεις Φύτευσης
Φύτευση δενδρυλλίων με μπάλλα χώματος. Κατάλληλη εποχή φύτευσης είναι αρχές άνοιξης μετά την παρέλευση των παγετών.
Η απόσταση φύτευσης εξαρτάται βασικά από τη γονιμότητα του εδάφους, το υποκείμενο και τη ζωηρότητα βλάστησης της καλλιεργούμενης ποικιλίας.
Τα σπουδαιότερα συστήματα φύτευσης είναι:
• κατά τετράγωνα
• κατά ορθογώνια παραλληλόγραμμα ή γραμμές
• κατά ισόπλευρα τρίγωνα ή εξάγωνα
• κατά ισοϋψείς καμπύλες
Ενδεικτικές αποστάσεις φύτευσης (μέτρα): 5,0 ‐ 5,5 x 4,5 ‐ 5,0
Άρδευση
Τα κύρια συστήματα ποτίσματος είναι 5:
• Πότισμα με κατάκλιση
• Πότισμα με διπλές λεκάνες
• Πότισμα με αυλάκια
• Πότισμα με τεχνητή βροχή
• Πότισμα στάγδην
Σε επικλινή εδάφη το πιο κατάλληλο σύστημα ποτίσματος της εσπεριδοφυτείας θεωρείται το πότισμα με τεχνητή βροχή χαμηλού ύψους.
Τα εσπεριδοειδή επωφελούνται από το νερό κατά τη διάρκεια των έντονων φάσεων της βλάστησής τους. Η επάρκεια εδαφικής υγρασίας κρίνεται αναγκαία για την εξουδετέρωση των παραγόντων που εμποδίζουν την αύξηση των ριζών, που μπορεί να αποβεί επιζήμια στη μετέπειτα ανάπτυξη των δέντρων. Η καρπόπτωση άγουρων καρπών μπορεί να περιοριστεί με συχνά και ελαφρά ποτίσματα κατά την περίοδο της ανθοφορίας και καρπόδεσης των εσπεριδοειδών, κυρίως σε ελαφρά εδάφη.
Λίπανση
Η φυλλοδιαγνωστική είναι η πιο αξιόπιστη μέθοδος για τις ανάγκες λίπανσης. Τα εσπεριδοειδή βασικά έχουν μεγάλες ανάγκες σε:
• άζωτο
• φώσφορο
• κάλιο
• ασβέστιο
• μαγνήσιο.
Απαραίτητα όμως είναι, κατά σειρά σπουδαιότητας και τα
μικροστοιχεία:
• σίδηρος
• βόριο
• αργίλιο
• φθόριο
• μαγγάνιο
• ψευδάργυρος
• χαλκός
Κλάδεμα
Κλάδεμα διαμόρφωσης:
Κλάδεμα μόρφωσης → πρώτα χρόνια της εσπεριδοφυτείας (νεαρά δέντρα)
• Μετά τα πρώτα 3 χρόνια
• Επιλέγονται 3‐4 βραχίονες σε 60‐70εκ. ύψος
• Σχήμα σφαιρικό
Κλάδεμα καρποφορίας:
• Αφαιρούνται τα πυκνά και συμπλεκόμενα κλαδιά
• Μετά τη συγκομιδή
• Στόχος ο καλός αερισμός και φωτισμός της κόμης
• Μετά το κλάδεμα → ψεκασμός με μυκητοκτόνο και επάλειψη των μεγάλων τομών με κόλλα
Κλάδεμα ανανέωσης:
Πραγματοποιείται στις φυτείες μεγάλης ηλικίας
• Καρατόμηση της κόμης στο ύψος των βραχιόνων ή κάτω από τους βραχίονες (πάνω από το σημείο εμβολιασμού).
Κλάδεμα ζημιωθέντων δένδρων:
• Αφαιρούνται όλοι οι ζημιωθέντες κλάδοι, μέχρι του σημείου εκείνου που αναβλαστάνουν νέοι ζωηροί βλαστοί
• Διόρθωση του σκελετού της κόμης με ελαφρά μετέπειτα κλαδέματα
Συγκομιδή
• Γίνεται με το χέρι και με τη χρήση ειδικών ψαλιδιών, με προσοχή, ώστε να μη τραυματιστεί ο φλοιός.
• Μετά τη συλλογή οι καρποί τοποθετούνται προσεκτικά σε ειδικά τελάρα.
• Τελευταία η χρησιμοποίηση χημικών ουσιών αποκοπής αύξησε την απόδοση των εργατών.
• Υπάρχει και η μηχανική συγκομιδή με τη χρήση δονητών διαφόρων τύπων, που σείουν τους κορμούς ή τους βραχίονες των δέντρων (καρποί που προορίζονται για χυμοποίηση).